Dünyanın en pahalı ve en farklı kahvesi: ‘Kopi Luwak’

by selenay

Bir kahve türü düşünün; işlemesi de, üretimi de, toplanması da diğerlerinden farklı. Hatta bir hayvanın aracılığıyla bardaklarımıza geliyor. Üstelik de dünyanın en pahalı kahvesi: Kopi Luwak.

Yazı: Gözde Başaran

Kahve, keşfedilip içecek olarak tüketilmeye başlamasından itibaren zamanla keyif aracı olmaktan çıkıp kişisel bir gereksinime dönüştü. Kahve ihtiyacının artmasıyla beraber ‘kahve nesilleri’ denilen trendler de oluştu. Son dönemde dünya genelinde 3. nesil/3. dalga ya da yeni nesil kahvecilik akımının da başlamasıyla kaliteli kahve tüketimi ve mekânları ülkemizde de ilgi gördü. 3. nesil kahve akımına uygun nitelikli kahveler yapabilmek için kahve üreticileri daha lezzetli ve kaliteli kahveye yöneldiler. Bu kaliteli kahvelerden biri de Kopi Luwak. Son yıllarda Kopi Luwak kahvesine ülkemizde daha kolay şekilde ulaşabilmek mümkün hale gelse de bu kahve türüne dair ne kadar bilgiye sahibiz?

Kopi Luwak ‘Civet Kahvesi’

‘Kopi’, Endonezya dilinde kahve için kullanılan kelimedir; ‘Luwak’ ise Güneydoğu Asya’ya özgü Asya palmiye misk kedisinin Endonezya’daki bir adıdır. Kopi Luwak, ‘Civet Kahvesi’ olarak da adlandırılan özel bir kahve türüdür.  Bu kahve, Asya palmiye misk kedisi tarafından işlenir.

Endonezya’dan dünyaya yayılan bir kahve

Sumatra ve Java Adaları, Endonezya’nın Hollanda sömürge yönetimi altındayken 18. yüzyılın başlarında bu kahvenin ilk ortaya çıktığı yerdir. Hollandalılar, yerli Endonezyalı plantasyon işçilerinin kendi kullanımları için kahve kirazlarını toplamasına izin vermedi. Ama yerli halkın, yabani misk kedilerinin dışkılarının sindirilmemiş kahve çekirdekleri içerdiğini fark etmeleri çok uzun sürmedi. Üretmek için çok uğraştıkları kahveyi içmelerine izin verilmeyen yerliler, Luwak kedisinin dışkılarından kahve çekirdeklerini toplamaya karar verdi. Temizledikten, kuruttuktan ve kavurduktan sonra kendi kahvelerini yapmayı başardılar. Bu içeceğin daha önce tattıklarından daha iyi olduğunu keşfettiklerinde şaşırdılar. Bu yeni ve orijinal kahveli içecek sır olarak saklanamazdı. Hollandalı plantasyon sahipleri bunu duyup kendileri için denediklerinde geleneksel olarak işlenmiş kahveye tercih etmeye başladılar.

Böylece Kopi Luwak kahvesi, hızla aranan bir ürün haline geldi ve bu da fiyatın önemli ölçüde artmasına neden oldu. Popülaritesi arttı, büyüdü ve kahve Avrupa’ya ihraç edilmeye başlandı. Bu yeni ürüne yönelik Avrupa talebi, fiyatını daha da artırdı. Ama bunda bu kadar özel olan neydi? Birinci neden Asya palmiye misk kedileri, kahve kirazlarını seçmeye gelince kahve toplayıcılarından çok daha seçici olmaları. Diğer neden ise misk kedisinin en iyi ve en olgun kahve meyvesini tüketip, midesinde fermantasyon meydana gelmesi ve kahve çekirdeklerinin farklı bir tada sahip olmasıdır.

Dünyanın en pahalı kahvelerinden biri

Kopi Luwak çekirdekleri çok yüksek fiyatlara satışı yapılan pahalı bir kahve türüdür. Çünkü bu kahveyi üretmenin geleneksel yolları çok fazla enerji ve vakit alıyor. Çiftçiler, zamanlarını ormanlarda çekirdek dışkısı toplanabilecek arazilerde arama yaparak geçiriyor. Misk kedisinin gece yaşam tarzı nedeniyle dışkıları bulmak için en iyi arama zamanı sabah erken saatlerinde yapılıyor. Ancak çekirdek toplama veya temizleme için otomatikleştirilmiş yüksek verimli bir yöntem kullanılmadığından, bir kilo üretim için yeterli çekirdek toplamak oldukça vakit alabiliyor. Ayrıca, bu kahvenin temizlenmesi de oldukça zahmetli bir süreç. Endonezya’daki bir plantasyondan Kopi Luwak çiftçileri temizlik süreçlerini şöyle anlatıyor:

“Topladıktan sonra dış kabuğu çıkarmak için çekirdekleri yıkayıp Endonezya güneşinde kurutuyoruz. Kuruduktan sonra, tüm dış kabukların çıkarıldığından emin olmak için ikinci kez yıkarız. Bu noktada çekirdekleri tekrar kurutuyoruz. Son olarak, size gönderilmeye hazır olmadan hemen önce, çekirdekleri 220 derecede kavuruyoruz. Bu sıcaklıkta hiçbir bakteri hayatta kalamaz.” 

Orta derece kavurma

Kopi Luwak için ideal kavurma profili orta derece bir kavurmadır. Genellikle orta derece olmak ile birlikte kahve üreticisinin müşteri talebine bağlı olarak daha açık veya daha koyu da kavrulabilir.

Aromatik bir tat

Kopi Luwak’ın tadının, misk kedileri tarafından alınan kalite, menşei ve çekirdek türü gibi birçok faktöre bağlı olduğunu belirtmek gerekir. Genel olarak bu kahveler fark edilir derecede acı olmamakla birlikte, yoğun bir aromatikliktedir. Lezzet profili ‘pürüzsüz, çikolatalı ve ağızda acı tattan yoksun’ ve ‘topraksı, küflü, şuruplu, pürüzsüz, çikolata alt tonlarıyla zengin’ notlara sahiptir.

Çekirdekler arabica da robusta da olabilir

Kopi Luwak, özgür yaşayan misk kedileri tarafından üretilir, bu nedenle ne yiyip ne yemeyeceklerini kendileri seçerler. Hangi kahve kirazlarının misk kedileri için en iyi damak tadına uygun olmasına göre arabica veya robusta kahvesinden oluşabilir.

En iyi üretim yeri Sumatra Adası

Kopi Luwak, çoğunlukla Endonezya , Filipinler ve Vietnam adalarında üretilmektedir. Gerçek Kopi Luwak’ın yıllık üretimi yılda yaklaşık 500-700 kg (1100-1500lbs) civarındadır.  Kopi Luwak üreten Endonezya Adaları Bali, Doğu Timor, Java, Sulawesi ve Sumatra’dır. Sumatra Adası, dünyanın en büyük ve en iyi Kopi Luwak üreticisidir.

Serbest gezen ve çiftlik yöntemi

Kopi Luwak kahvesi tüketicilerinin aklına takılan en önemli soru, Kopi Luwak üretiminde serbest gezen mi yoksa çiftlik prosesinin mi uygulandığı konusudur. Asya’da hayvan kanunlarının hâlâ çok gelişmiş olmaması ve misk kedisinin de vahşi bir hayvan olmasından dolayı çoğu üretici, çiftlik üretimi yapmaktadır. Son zamanlarda çiftlik üretiminin azalmasını isteyen tüketiciler, kahve üreticilerini serbest gezen Kopi Luwak üretimine yönlendirmiş olsa da maalesef çoğu üretici çiftlik üretimi yapmaktadır.

Güvenli ve sağlıklı bir kahve

Bu kahve çekirdekleri, dışkı ile ilişkili patojen organizmalarla yakın temas halinde olsalar bile, bu organizmalardan önemli miktarlarda içermezler ve bu nedenle bu kahveyi içmek son derece güvenlidir. Bakterilerin çoğu, kahve çekirdeklerini çevreleyen endokarp üzerindedir ve çiftçi, çekirdekleri yıkadığında endokarp çıkarılır. Ayrıca çekirdekler kavrulurken kalan tüm bakteriler tamamen ortadan kaldırılır. Bu nedenle, Kopi Luwak içmek, herhangi bir kahve türü içmek kadar güvenlidir. Aynı zamanda düşük asit oranına sahip olduğundan mide sorunlarına yol açmazken, migren ağrılarının giderilmesine de yardımcı olur.

Bunlar da hoşunuza gidebilir

Leave a Comment

Secured By miniOrange