Şimdi orkinos hasadı zamanı

by Basak Oksak

Çeşme’nin Ildırı ilçesinde sessiz sedasız yapılan orkinos hasadı birkaç gün sürüyor. Hızı saatte 70 kilometreyi geçen orkinosların hasadı aşağıda okuyacağınız gibi oldukça meşakkatli.

İzmir’in Çeşme ilçesi bahar aylarında doğanın uyanışına dikkat çekip bölgeye turist çekmeyi çok iyi beceriyor. Doğa ile birlikte turizm de canlanıyor. Alaçatı Ot Festivali, Urla Enginar Festivali gibi etkinlikler bölgeye hareketlilik getiriyor.

Aynı döneme rastlayan Çeşme’nin Ildırı ilçesindeki orkinos hasadı, sessiz sedasız birkaç günde bitiyor. Japonların ünlü yemekleri suşi ve saşimi yapımı için uygun boyuta gelen orkinoslar tek tek çiftlikten alınıyor ve yakında bekleyen Japon gemisine naklediliyor.

İşine âşık patron

Çeşme’nin Ildırı bölgesinde Gerence Körfezi’nde konuşlandırılan uluslararası ödüllü orkinos çiftliğinin yaratıcısı Nedim Anbar, Aqua Group’un ortağı. Emekli kurmay albay rütbesinde Tokyo’da askeri ataşelik yaparken emekli olmaya karar verdi. Halbuki iyi bir kariyeri ve geleceği vardı Türk Silahlı Kuvvetleri’nde. Tokyo’dan Çanakkale Boğaz Komutanlığı’na Kurmay Başkanı olarak tayin oldu. İçi içine sığmıyordu. Bir an evvel emekli olup direkt üretime katılmak istiyordu. Japonya’daki ünlü Tsukiji Balık Hali’ni gezerken, orkinoslarla ilgili verdiği kararı uygulamak için üniformasını çıkardı. Tek ideali Tokyo’daki balık halinde Türkiye’de üreteceği orkinosların satılması idi. Zoru, hatta imkânsızı başardı. Hayatımda işine bu denli âşık, mükemmeli yaratmak için çabalayan bir iş insanıyla çok az karşılaştım.

Neden hasat?

Nedim Bey’e “Niçin balık hasadı diyorsunuz” diye sorduğumda, kendilerinin koyduğu bir terim olduğunu, yılda iki kez balık toplama işlemi yaptıklarını ve bunu tarladaki ürüne benzettiklerini söyledi. 12 dalgıçları var. Dalgıçlar gemiden havuza atlıyor, balıkları ters çevirip yakalıyorlar. Diğer yöntem dip tarafta yapıldığından yukarıdan görünmüyor.

Sürat çılgını balık

Orkinosları havuzda bile profesyonel dalgıçlarla yakalamak zor. Çünkü denizlerin en hızlı canlısı ile yarışıyorsunuz. Hızı saatte 70 km’yi geçen orkinosların hasadı ise çok meşakkatli. Dalganın ve rüzgârın olmadığı bir havanın seçilmesi gerekiyor.

Bu çiftlikte orkinoslara balık yemi verilmiyor. Akdeniz’de yakalanan balıklar hasat gününe kadar havuzlarda uskumru, sardalye ve palamut gibi balıklarla besleniyor. Japonlar sıkı takipte… Yediği içtiği her şeyin menşeini araştırıyorlar. Çeşme’nin Ildırı bölgesine kadar tur düzenleyip turist olarak geliyorlar. Çünkü bu çiftlikte dünyada en çok rağbet gören mavi yüzgeçli cins orkinoslar var. Japonların uğruna açık artırmalarda servet harcadığı balıklar (bluefin tuna) suşicilerin ve saşimicilerin en beğendikleri tür. Nefis bir ete sahip… Sırt kısmından pastırması, yanak kısmından karpaçyosu bizim damak tadımıza uyuyor. Orkinos tartar ve toro da yaygın olarak tüketilen orkinos yemekleri.

Çiftlikten çıkarılan balıklar hemen ileride demirlemiş Japon gemisine gönderilip işleniyor. Hasat bitince gemi okyanusları aşıp Tokyo’ya gidiyor. Tsukiji Balık Hali’nde görücüye çıkıyor.

Çevreci çiftlik

Doğa dostu çiftlikte balık artıkları bile denize dökülmüyor. Çift ağ sistemiyle deniz korunuyor.

Hasat zamanı gemide gözlemciler de bulunup rapor yazıyorlar. Kurallara uyulup uyulmadığı kontrol ediliyor. Ama bu çiftlikte üretilen orkinoslar her konuda temiz çıkıyor.

Kara gözlü, vücudundaki miyoglobin oranı yüksek orkinosların protein değeri çok fazla. Dünyada giderek azaldığı için orkinos avlanma kotası getirildi.

Emekli denizaltı subayı olan Nedim Anbar’ın Türkiye’de dalmadığı, bilmediği koy yok. Kısa vadeli kâr peşinde koşmayan, sürdürülebilir balıkçılığı hedefleyen tutumu sayesinde denizlerimizde orkinos sayısı arttı. 1950’li yıllarda Arnavutköy’de orkinosların iskeleden zıpkınla vurulacak kadar bol oldukları anlatılır…

Tedbirlerin alınması, titizlikle yakından takip edilmesi, istenirse oluyor dedirtiyor ve denizlerimizin tekrar akvaryum gibi olabilmesinin bize bağlı olduğunu gösteriyor.

Orkinos Tartar

Malzemeler:

100 gr orkinos

1/4 demet maydanoz

1/4 demet roka

1 adet kırmızı soğan

2 adet jalapeno turşusu

5 adet kapari çiçeği

Bir tutam rendelenmiş taze zencefil

1/2 su bardağı ince bulgur

1 adet limon

Yeterince tuz

Yapılışı:

Bulguru sıcak suda demleyip soğumaya bırakın. Orkinos balığını küçük küpler halinde kesin. Roka, maydanoz, jalapeno turşusu ve kapariyi çok ince doğrayın. Kırmızı soğanı da küçük küpler halinde doğrayıp büyük bir kabın içinde zencefil rendesi, limon suyu, tuz ve diğer malzemelerle karıştırın. Servis etmeden önce üzerine birkaç damla daha limon suyu dökün.

Yazı: Süreyya Üzmez

Bunlar da hoşunuza gidebilir

Leave a Comment

Secured By miniOrange