Meyve suyu düşündüğümüz kadar sağlıklı mı? Günlük vitamin ihtiyacımızı karşılamanın en iyi yolu taze sıkılmış meyve suyu mu? Peki kan şekeri ve insülin seviyesi bundan nasıl etkilenir?
Bir bardak taze sıkılmış meyve suyu günlük vitamin ihtiyacımızı karşılamak için iyi bir yöntem mi? Kan şekeri ve insülin seviyesi bundan nasıl etkilenir? Jessica Brown, BBC Future’daki yazısında bu soruların yanıtını veriyor…
İş yoğunluğu fazla olan ve sağlıklı beslenmeye çalışanlar açısından taze sıkılmış meyve suyu hem zamandan kazanmanın hem de günlük vitamin ihtiyacını karşılamak için iyi bir yöntem olarak görülür. Meyve suyu ayrıca kilo vermek ve vücudu temizlemekle de ilişkilendirilir.
Tüm bu iddialar meyve suyu sektörünü kârlı bir iş haline getirdi. 2016’da dünya çapında bu sektörün değeri 154 milyar dolara ulaşmıştı.
Peki sıkma meyve suyu düşündüğümüz kadar sağlıklı mı gerçekten? Tüm meyveler, ‘meyve şekeri’ olarak da bilinen fruktoz içerir. Günlük kalori ihtiyacının ötesine geçmediği sürece fruktozun zararı görülmez. Çünkü parçalanmamış meyveler liflidir ve içerdiği şeker de meyve hücrelerinin içindedir. Sindirim sisteminin bu hücreleri parçalaması ve fruktozun kana karışması belli bir zaman alır. Ama meyve suyu için aynı şey geçerli değildir.
LİFLİ BESİNLERİN ÖNEMİ
Meyve suyunda lif yoktur. Tam meyveden farklı olarak buradaki fruktoz ‘serbest şeker’ olarak adlandırılır. Bal ve gıdalara katılan şeker de bu kategoridedir.
Dünya Sağlık Örgütü, yetişkinlerin günde 30 gramdan fazla şeker katkısı almamalarını öneriyor. Bu 150 ml (bir çay bardağı) meyve suyuna eşdeğer.
Ancak sorun şu ki, liften arınmış olduğu için meyve suyundaki fruktoz vücutta çok daha hızlı emiliyor. Bu, kan şekerinde hızlı artışa neden oluyor ve pankreas bu seviyeyi normale indirmek için insülin salgılıyor. Zamanla bu mekanizma yıpranarak tip 2 diyabet riski ortaya çıkabiliyor.
2013’te araştırmacılar, 100 bin kişiyle ilgili 1986 ile 2009 yılları arasında toplanmış sağlık verilerini incelediğinde, meyve suyu tüketimi ile tip 2 diyabet riski arasında bağlantı olduğu görüldü.