Kahve demlemede kâğıt filtre devrimi

by selenay

Kahve serüveni tüm nitelikli kahveseverler için şüphesiz çok fazla detay barındırıyor. Bitkisel bir ürün olarak tohumdan günlük pratiğimizde daha çok deneyimlediğimiz biçimiyle kavrulmuş kahve çekirdeği haline gelene ve sonra bu çekirdekleri sayısız metotla işleyip fincandaki içeceğe dönüştürene kadar hepimiz tüm sürecin bir noktasından bütüne dahil oluyoruz. 

Süreci bazen ortasından yakalayarak kahve kavuruyoruz ve bazen de kavrulmuş kahveyi öğüterek içeceği hazırlayan barista oluyoruz. Popüler İngilizce tabirlerle ‘pour over / percolation’ yöntemiyle kahve demlerken sadece kahveyle suyu buluşturmanın çok ötesinde özen gösteriyoruz. Çekirdeğe, mevcut hasat ve üretici bilgisine, kavurma stiline çok dikkat ediyoruz. Kahvemizi nasıl saklayacağımıza, öğüteceğimize, ne zaman tüketeceğimize, hangi yöntemle demleyeceğimize, tekniğimize ve kullanacağımız suya kafa yoruyoruz. Fincandaki sonucu detaylıca değerlendirmeye, olabilecek en iyi deneyimi yaşamaya ve sunmaya gayret ediyoruz. 

Peki ya size bu bütünde bugüne kadar üzerinde fazla durmadığımız ama çok büyük önem taşıyan bir faktör olduğunu söylesem? ‘Pour-over’ kahve demlerken henüz bahsettiğim tüm etmenlere dikkat etsek de göz ardı etmemiz halinde fincanda arzuladığımız tüm sonuçları ve çabamızı boşa çıkarabilecek bir başka değişken olduğundan bahsetsem? Evet, belki de hâlâ aklınıza gelmedi: Filtre kâğıtları… Gelin, detaylarını beraber inceleyelim. 

Neden Kğıt Filtre Kullanıyoruz? 

Bu sorunun yanıtı çok basit: Hangi demleme gerecini kullanırsak kullanalım, öğütülmüş kahve partiküllerini bir arada tutmak ve demleme sırasında fincana geçişini arzu etmediğimiz partikülleri ve çözülemez maddeleri engellemek için. Kısacası, tortudan arındırılmış, temiz bir fincan için. Kâğıt filtreler dışında kullanılabilecek metal ve bez gibi malzemelerden üretilmiş filtrelerden de bahsedebiliriz elbette. Ancak bu yazıda odaklanmak istediğimiz tür, kâğıt filtreler.

Kullandığımız demleme gerecinin tasarımına göre kullanabileceğimiz farklı şekle sahip geleneksel kâğıt filtreler mevcut. Düz tabanlı Melitta filtreler, dalgalı şekle sahip Kalita filtreler, çoklu katlamalarla kullanılan Chemex filtreleri ve en popüler şekle sahip Hario konik filtreler… Ve konik filtrelerde devrimi yaratan Cafec filtreler!

Konik Filtreler

Konik filtreler şekil ve adını sıklıkla kullandığımız koni biçimli demleme gereçlerinden alıyor. Bu demleme gereçleri (yine popüler İngilizce ismiyle: dripper) sahip oldukları belirli açı ve tasarım özellikleriyle suyun kâğıt filtrenin içinde duran kahve yatağının içinden geçmesini sağlayarak kahve demlememize yardımcı oluyor. Çok kullanılan modeller V60, Origami ya da Flower Dripper olarak sayılabilir. 

Bugüne kadar olan deneyimimizde demleme sırasındaki tüm değişikliklerin öğütme ayarımız, kullandığımız demleme gereci, suyu döküş biçimimiz ya da döküş sırasında / döktükten sonra demleyiciye nasıl müdahale ettiğimizle belirlendiğini düşünüyorduk.  Kullanılan kâğıt filtreler ne kadar etkili olabilirdi ki, değil mi? Ne de olsa sadece kâğıt değil mi? Ne kadar fark yaratabilir ki? Bu ve benzeri soruların son derece net bir cevabı var: Filtre kâğıtları demlemeleriniz üzerinde çok büyük öneme sahip! 

Filtre Kâğıtları Neden Önemli?

İlk ve deneyimsiz bakışta beyazlatılmış olup olmaması dışında çok fazla görsel fark içermeyen konik filtreler demlemelerinizi baştan sona değişik şekillerde manipüle edebilecek özelliklere sahip olabilir. Kâğıt filtreler çok benzer görüntüye sahip olsa da bambaşka sonuçlar doğurabilir. Nedir bu sonuçlar? 

Farklı filtrelerle demleme süreleriniz dramatik biçimde farklı olabilir: Filtrelerinizin geçirgenliği, üretimindeki yöntemler ve kâğıt kalınlığı / yoğunluğu gibi faktörler şimdiye dek göz ardı edilmiş olsa da fincanda büyük etkiye sahiptir. Kâğıtlar üzerinde bulunan kırışıklık (crepe) ya da kabartmalar demleyiciniz ve kâğıt filtreler arasındaki hava sirkülasyonu ilişkisini belirlemeye yardımcı olur. Bu sayede hem verimli hava hem de su geçişi sağlanabilir. Tüm bunlar toplam demleme sürenizi belirleyen unsurlardandır.

Tutarsız akış ve tıkanma problemleri yaşayabilirsiniz: Üretim süreçleri, kâğıt teknolojisi ve tasarımı demlemelerinizdeki akış düzeninde, kanallanmalarda ve filtrelerin akış / süre tutarlılığında büyük öneme sahiptir. 

Fincandaki aroma, gövde, tatlılık ve asidite farklılıkları: Son derece şaşırtıcı biçimde, sadece filtre kâğıdınızı değiştirerek tüm diğer demleme parametrelerinizi sabit tutup fincanda çok farklı sonuçlar elde edebilirsiniz. Bunun gerisinde büyük bir emek ve bilimsellik yatıyor, işte tam da bu yüzden Cafec kâğıt filtreler devrimsel özellikler taşıyor. 

Kâğıt Filtre Devrimi

Tüm bu değişkenlerin ışığında hem kâğıt filtre hammaddesinde hem de üretim teknolojilerinde köklü değişiklikler yaşanıyor. Değişiklikler bununla da kalmıyor, nitelikli kahveye dair ihtiyaçlar için bilimsel araştırmalara dayanan özel filtreler geliştiriliyor. Cafec devrimi tam da bu noktada başlıyor. Kâğıt filtreler açısından, “Kâğıt ama sadece kâğıt değil!” diyebileceğimiz bir döneme girmiş bulunuyoruz. 

Filtre kâğıtlarındaki tutarsızlıkları engelleyen imza teknolojiler ve teknik açıklamalar şüphesiz çok önemli ve Cafec performansı bu açıdan çok yüksek. Geleneksel filtrelerin günlük performansındaki bu değişim tüm kahveseverlerin deneyimini bir üst seviyeye taşır özelliklere sahip. 

Mutlaka değinmemiz gereken bir başka konu ise kâğıt filtrelerin nitelikli kahve ve çevre, gelecek ve sürdürülebilirlikle olan ilişkisi. Nasıl ki nitelikli kahvede takip edilebilirlik, üretim süreçleri, şeffaf ve sürdürülebilir bir yaklaşım çok önemli, yine doğrudan bitkisel hammadde kaynaklı kâğıt filtrelerde bu yaklaşım aynı derecede öneme sahip. Bu alanda yenilikçi hammaddeler deneniyor, özel ormanlaştırma projelerinden elde edilen ağaç selülozuyla beraber Abaca filtrelere ismini veren abaca – selüloz birleşimleri kullanılıyor. Bu sayede hem daha çevreci ve sürdürülebilir bir yaklaşım izleniyor hem de filtrelerdeki imza üretim teknolojileriyle yüksek performans sağlanıyor. 

Nitelikli kahve ve kâğıt filtrelerin fincandaki performansı nasıl etkilediği kısmı ise devrimin en büyük ayaklarından birini oluşturuyor. Bugüne kadar sadece kullandığınız filtre kâğıdını değiştirerek aromatik olarak daha kuvvetli bir kahve elde edebileceğinizi hiç düşünmüş müydünüz? Ya da bir başka filtreyi deneyerek fincanda tatlılık ve gövdeyi hissedilebilir biçimde arttırabileceğinizi? Arzu ettiğinizden daha kalın ya da ince öğütülmüş bir kahvenin ziyan olması ya da demleme tekniğinizi değiştirmek yerine sadece filtrelerinizi değiştirerek bu durumlarda bile oldukça iyi sonuçlar alabileceğinizi? Tüm bunlar sadece kâğıt filtrelerle nasıl mümkün olabilir?

Nitelikli kahve için geliştirilmiş özel filtrelerle bunlar son derece mümkün. Nitelikli kahve filtreleri serisiyle bilimsel temelli biçimde kâğıtların dokusu, kalınlıkları ve yoğunluklarında bambaşka sonuçlar elde edilebiliyor. 0.15 mm, 0.22 mm ya da 0.28 mm kalınlığa sahip filtreler demlemeleriniz üzerinde daha önce sahip olmadığınız kontrol alanları sağlıyor. Filtrelerin teknik özellikleri hem demleme sırasındaki hava sirkülasyonunu hem de suyun kahve yatağındaki ve filtreden çıkışındaki dinamiğini belirliyor. Sadece toplam temas süresi değil,  demlemenin dilediğiniz aşamasında farklı su akış oranları da sizin kontrol edebileceğiniz alanlar haline geliyor. Aynı zamanda filtrelerin toplam geçirgenliği ve genel hızıyla da fincandaki sonuçları daha doğrudan kontrol edebiliyorsunuz. 

Daha yüksek akış hızına sahip, daha düşük yoğunluklu ve yüksek hava sirkülasyonuna müsaade edecek dokuya sahip bir filtreyle ince bir öğütüm kullanarak toplam çözünmesi yüksek, hızlı ve dengeli bir sonuç elde edebileceğiniz gibi fincandaki tatlılık ve gövdeyi vurgulamak isterseniz daha kontrollü ve çift akış hızına sahip, geçirgenliği ve yoğunluğu daha farklı bir filtre tercih edebilirsiniz.

Her farklı nitelikli kahve çekirdeğinin kendine özgü bir karakteristiği ve tüm üretim süreçlerinden geçtikten sonra son aşamada demlemede uygulanacaklarla beraber fincana yansıtabileceği duyusal bir deneyim vardır. Profesyonel ya da ev baristası, tüm nitelikli kahveseverler için bu yolculuk özel bir deneyim alanı. Bu deneyim alanında oyunu çok daha eğlenceli hale getirip, çok daha fazla kontrol imkânını performanslı biçimde sunan filtreler sizce de devrimsel nitelikte değil mi? Tüm bu olanaklar evde ya da profesyonel ortamda hem rutin kahve demlemelerinin tutarlı ve performanslı oluşunda hem fincan sonuçlarını sadece filtrelerinizle değiştirebilmeniz noktasında hem de deneysel ve detaylı, yarışmaları da içine katabileceğimiz senaryolarda elimizi ve deneyimimizi güçlendirerek toplam nitelikli kahve deneyimimize büyük fayda sağlıyor. 

Yazı: Togay İnan / Tin Coffee

Bunlar da hoşunuza gidebilir

Leave a Comment

Secured By miniOrange