Arıların çiçeklerden ürettiği doğal bir mucize olan propolis, arıların kovanlarını temiz tutmak için kullandıkları madde olarak biliniyor. Antibakteriyel özelliğinden kansere karşı koruma sağlamasına kadar bir sürü etkisi olduğu söylenen propolisle ilgili en çok merak edilenleri Okan Üniversitesi Hastanesi Dahiliye Uzmanı Doç. Dr. Irmak Sayın Alan anlatıyor…
Propolis, genellikle ‘arı tutkalı’ olarak bilinen, arı ürünlerinin üçüncü en önemli bileşeni. Esas olarak reçine, balmumu, uçucu yağlar, polen ve diğer organik bileşiklerden oluşuyor. Ayrıca propolis ekstraktlarında güçlü bir antioksidan olan resveratrol tespit edildi. Tüm bunların yanı sıra pek çok vitamin (B1, B2, B6, C ve E) ve mineral (magnezyum, kalsiyum, potasyum, sodyum, bakır, çinko, demir ve manganez) içeriyor. İçeriğindeki bu aktif bileşenler sayesinde propolis; antiseptik, antienflamatuar, antioksidan, antibakteriyel, antimikotik, antifungal, antiülser, antikanser ve immünomodülatör etkileri ile tıbbın çeşitli alanlarında deneysel çalışmalarda tedavi amacıyla kullanılıyor.
Propolisin faydaları
Gastrointestinal problemler: Bazı klinik çalışmalar propolisin bağırsak parazitlerinin büyümesini ve bağırsak yüzeyine yapışmasını engellerken, bu parazitlerin organizmadan ayrılmasını kolaylaştırdığını gösteriyor. Ek olarak inflamasyon, asit oluşumu ve ‘helicobacter pylori’ye karşı olan etkileri sayesinde mide ülseri tedavisinde kullanılabileceği ileri sürülüyor. Jinekolojik problemler: Kadınlarda vulvovajinal enfeksiyonlarda lokal olarak uygulanan propolisin antibakteriyel ve antimikotik etkileri ile belirgin klinik iyileşme sağlanırken, ek olarak anestezik özellikleri nedeniyle de erken semptomatik rahatlama elde ediliyor. Özellikle tekrarlı vulvovajinal mantar enfeksiyonlarında eşzamanlı bir tedaviden dolayı antibiyotik alamayan hastalar için alternatif bir seçenek olabiliyor. Genital herpes vakalarında propolis merhem uygulamasının lezyonların iyileşmesini hızlandırdığı biliniyor.
Ağız sağlığı: Çalışmalar, antibakteriyel özellikleri sayesinde propolis ekstresi içeren diş macunlarının bakteriyel plak gelişimini ve periodontitise neden olan patojenleri azalttığını gösteriyor. Propolisin ağız gargarası olarak kullanılan solüsyonları, cerrahi veya kemoterapi sonrası gelişen ağız içi yaralarının iyileşmesini hızlandırıyor ve ağızda pamukçuk oluşumunu engelliyor. Propolis ayrıca diş fırçalarını dezenfekte etmek için de kullanılabilir. Propolis ekstreleri kötü ağız hijyenine bağlı olarak oluşan halitozu iyileştirmeye yardımcı oluyor.
Üst solunum yolu enfeksiyonları: Propolis, soğuk algınlığı ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonlarının süresini azaltmaya da yardımcı.
Onkolojik tedavi: Yapılan çalışmalarda, propolisin kanser hücreleri üzerinde kontrollü hücre ölümünü indükleyerek antitümör aktivitesi sayesinde tedavi edici potansiyeli olduğu ortaya konuldu. Tümör hücrelerine karşı seçici olarak toksik özellik gösterirken, normal hücrelere karşı bu etki ya çok az ya da hiç yok.