Gıdaların yüzde 72’si çöpe gidiyor

by Basak Oksak

Gıda Güvenliği Derneği’nin yaptırdığı araştırma, Türkiye’de gıda tüketimindeki israfın boyutlarını gözler önüne seriyor. Tüketicilerin yüzde 72’si etiketlerde bulunan son tüketim tarihi ve tavsiye edilen tüketim tarihi farkını bilmediği için tüketilebilir gıdayı çöpe atıyor.

Türkiye’deki tüketicilerin gıda kaybına yol açan algı ve davranışlarını belirlemek amacıyla Gıda Güvenliği Derneği tarafından Nielsen Araştırma Şirketi’ne yaptırılan ve Türkiye kent nüfusunu temsil eden 26 şehirde 18-65 yaş arası 1.545 kişi ile görüşerek gerçekleştirilen Gıda Kaybı ve Etiket Okuma Araştırması çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı.

Araştırmaya göre tüketiciler en fazla gıda kaybının restoran ve otellerde yaşandığını düşünüyor. Yemekhaneler ve evler ise bunları takip ediyor. Tüketiciler, Türkiye’de restoranlarda pişirilen her 10 tabak yemekten 4,5’inin, evlerde ise her 10 tabak yemekten 3’ünün çöpe gittiğini tahmin ediyor. Ancak “Restoranda yiyemediğiniz yemeği paket yaptırır mısınız” diye sorulduğunda sadece yüzde 21’i ‘her zaman’ paket yaptırıyor, restoranın teklif etmesi durumunda ise paket yaptırmayanların yüzde 50’si fikrini değiştireceğini belirtiyor.

10 haneden dördünde de yemeğin pişirildikten sonra sadece bir kez ısıtılacağı algısı hâkim. Üst-orta sınıf hanelerde yemeğin bir kereden fazla ısıtılmayacağı algısının daha yüksek olması, artan yemeklerin atılma olasılığının daha fazla olduğuna işaret ediyor.

En çok neler çöpe atılıyor?

Evlerde en çok çöpe atılan gıdaların başında yüzde 42 ile taze meyve ve sebze, yüzde 41 ile süt ve süt ürünleri geliyor. Tüketiciler gıda ambalajlarından genellikle cam ve toprak kâseleri evde değerlendirirken plastik ambalajları ise çöpe atıyor. Ancak geri dönüştürülebilir atıklar için tüketicilerin sadece yüzde 33’ü geri dönüşüm noktalarını kullanıyor, yüzde 39’u ise mahallelerinde geri dönüşüm noktası olmadığını söylüyor.

Gıdaları daha uzun süre saklamak için 10 haneden 3’ünde sürekli ve sıklıkla evde konserve yapılıyor. Ekmekte ise gıda kaybının önlenmesi yönünde toplumsal duyarlılık ve farkındalık oluşmuş durumda. Bu sayede hanelerin yüzde 87’si bayatlayan ekmekleri çöpe atmak yerine değerlendirmeye çalışıyor. Bayatlayan ekmeklerini değerlendirmeyi tercih eden tüketicilere bakıldığında, yüzde 64’ünün bu ürünleri köfte içi veya yumurtalı ekmek yapımında kullandığı görünüyor. Bunun dışında, yüzde 32’si bayatlayan ekmekleri ağzı bağlı bir torbaya koyup ihtiyacı olan birinin alması umuduyla sokağa bırakıyor, yüzde 41’i ise hayvanları beslemek için kullanıyor.

Gıda israfının önüne geçmek için 10 ipucu:

  • Alışverişe çıkmadan önce bir alışveriş listesi yapın.
  • Listenize bağlı kalın ve ihtiyacınız kadar alın.
  • Raf ömrü kısa olan gıdaları, belirlenen zaman içinde tüketmeyecekseniz almayın.
  • Alışveriş yaparken; et, kanatlı ve balık grubunu en son alın.
  • Buzluğa koyacağınız eti kullanacağınız büyüklüklerde paketleyip dondurun ve artan gıdaları nasıl donduracağınızı öğrenin.
  • Buzdolabınızın sıcaklığını ve buzlanmasını sık sık kontrol edin.
  • Buzdolabınızı sürekli düzenleyerek, uzun süredir bekleyen gıdaları tüketmek için öne alın.
  • Yumuşamış meyve ve sebzeler bozulmadıkça atmayın, değerlendirin.
  • Pişmiş sebzeleri değerlendirin. Onları çorba, püre veya salatalarda kullanın.
  • Yemekleri küçük porsiyonlar şeklinde ısıtıp, servisini yapın.

Bunlar da hoşunuza gidebilir

Leave a Comment

Secured By miniOrange