Son zamanlarda kafes tavuğu yumurtasının doğal olmadığı yönünde görüşler var. Bu algı sebebiyle organik ve serbest gezen tavuk yumurtalarına talep artıyor. Taleple birlikte fiyatlar da… Peki bu algı ne kadar doğru, nelere dikkat edilmeli?
Yumurta, anne sütünden sonra insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini içeren tek gıda. En yüksek kaliteli protein olarak kabul ediliyor ve yumurtanın proteini 100 alınarak diğer hayvansal gıdaların proteini belirleniyor. Bunun sebebi, proteinin sentezlenebilmesi için amino asitlere ihtiyaç olması ve yumurta bu esansiyel amino asitlerin tamamını bünyesinde barındırıyor. Yumurta, C vitamini hariç 13 temel vitamin ve mineralin yanı sıra kolin, selenyum, fosfor ve riboflavin kaynağı.
Yumurta tüm bu besleyici değerinin yanı sıra son derece ucuz bir protein kaynağı oluşu ve çok kolay hazırlanabilmesiyle de aslında daha fazla değeri hak ediyor.
Biz Türkiye olarak yumurta üretiminde dünyada çok iyi bir yerdeyiz. Yıllara göre değişmekle birlikte 8-10’uncu sıradayız, diğer taraftan dünyanın 3’üncü büyük yumurta ihracatçısıyız. Bu demek oluyor ki aslında çok iyi bir yumurta tüketicisi değiliz. Ürettiğimizin yaklaşık yüzde 30-35’ini ihraç ediyoruz. Tüketimimiz ise yıllık kişi başı 250 adet civarında. Bu rakam gelişmiş ülkelerde 300’e yakın. Hatta Japonya, Kanada ve Meksika’daki tüketim kişi başı 350 civarında. Tüketim rakamı bizde de yıllar içinde artıyor, 10 yıl önce 130’lardayken buralara geldi. Tüketicinin bu konuda bilinçlenmesinde, yapılan araştırmaların neticelerinin diyetisyenler ve doktorlar tarafından da açıklanması, sektörün sivil toplum örgütü YUM-BİR tarafından yapılan çalışmalar son derece etkili oldu.
Son yıllarda sağlıklı beslenmenin, doğal gıdalar tüketmenin önemi gittikçe arttı. Ama bazen ne yazık ki bu konu doğru yorumlanmıyor, tıpkı yumurta konusunda da olduğu gibi. Yumurta dışarıdan müdahale edemeyeceğiniz, ambalajı kendinden yegâne hayvansal gıda. Tavuğun ne yediğinin yumurtanın besleyici değerine etkisi hiç yok. Kuru ekmek de yese, en kaliteli organik yemi de yese, ot da yese aynı protein değerinde, aynı mineralleri içeren bir yumurta alırsınız. Ne yediği lezzetini etkiler; ancak lezzetin de asıl sebebi tazeliğidir.

Derya Pala – Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamüller İhracatçı Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Kafes tavuğu yumurtasının doğal olmadığı yönündeki algı son derece yanlış ve ne yazık ki bu algı sebebiyle organik ve serbest gezen tavuk yumurtası 4-5 katı fiyata satılarak tüketicinin suiistimal edilmesine sebep oluyor. Dikkat edilecek tek husus; yumurtaların Bakanlığa kayıtlı, denetimli işletmelerde üretildiğinin göstergesi olan işletme numarasının ve yetiştirme kodunun yumurtanın üzerine damgalanmış olduğunu görmek ve taze yumurtayı satın almak. Bir diğer algı da kahverengi kabuklu yumurtaların daha doğal olduğu şeklinde ki, bu da tamamen yanlış bir bilgi. Yumurta kabuğunun rengi sadece tavuğun tüylerinin rengiyle alakalı. Kahverengi tüylü tavuklar kahverengi, beyaz tavuklar beyaz, siyah tavuklarsa krem rengi yumurta yapar.
Yumurta Tavukçuluğu Verileri
2017 | 2018 | |
Tavuk Varlığı (Adet)* | 121.294.047 (2016) | 127.372.689 (2017) |
İşletme Sayısı (Adet)* | 984 (2016) | 1080 (2017) |
Kümes Sayısı (Adet)* | 3063 (2016) | 3211 (2017) |
Damızlık Yumurtacı Civciv İthalatı (Adet) | 792.096 | 769.951 |
Ticari Yumurta Üretimi (Adet) | 20,3 milyar | 22,3 milyar |
Kayıt Dışı Üretim (Adet) | 2,5 milyar | 2 milyar** |
Organik Yumurta Üretimi (Adet) | 93.041 | 160.893 |
Kişi Başı Üretim (Adet/Kişi) | 252 | 295 |
Kişi Başı Tüketim (Adet/Kişi) | 214 | 224 |
Ortalama Üretici Fiyatı (Krş/Adet) | 23,8 | 33,13 |
Ortalama Tüketici Fiyatı (Krş/Adet) | 40 | 52 |
Ortalama Yumurta Maliyeti (Krş./Adet) | 23,18 | 30 |
Yem Fiyatı (TL/Ton) | 1.220 | 1.530 |
İhracat Tutarı ($) | 376.607.865 | 430.725.307 |
İhracat Miktarı (Adet) | 5.597.966.496 | 5.780.407.352 |
Nüfus | 80.810.525 | 82.003.882 |
Kaynak: TÜİK, GKGM, EİB, ve YUM-Bir verilerinden derlenmiştir./*Türk-Vet Kayıtları,**Tahmin